van controleren naar leren
Samenwerken als mensen, niet alleen als klant en manager of cliënt en begeleider.
naar een relationele houding
Professionals zijn 30 jaar lang opgeleid in de context van ‘New Public Management’. Rationaliteit stond voorop: verslaglegging, werken met checklists, en puntensystemen zijn hier onder andere uitwerkingen van. Deze benadering is niet onbelangrijk wanneer je willekeur of ongelijke behandeling wil voorkomen. Ook is het niet onwenselijk om inzichtelijk te maken wat er gedaan wordt en daarop te sturen.
Deze manier van werken lijkt soms doorgeschoten te zijn. Mensen waren dossiers in plaats van mensen, als professional werd er van je verwacht volledig professioneel en rationeel te zijn.
Dit begint nu langzaamaan te veranderen. Bij het opleiden van professionals wordt meer gelet op persoonlijke vorming in aansluiting op motivatie en passie. De klant is een individu: een persoon met regie over diens eigen leven. Deze visie past bij het idee van ‘relationeel denken’.
van belang voor participatie
Zie hieronder een overzicht tussen het verschil van rationeel vs relationeel werken. Beide kanten zijn herkenbaar en we zien de voordelen van het groene rijtje.
De relationele houding past in de ideeën rondom ondersteuning tot participatie. Maatwerk – pluriform werken – vraagt om een persoonlijke aanpak en zelfinzicht vanuit de professional. Deze vorm van werken erkent de complexiteit van het individu, en verschilt daarmee van de eerder aangeleerde werkwijze van gelijke behandeling – uniform werken -. Daarom is het van belang om stil te staan bij hoe je bent opgeleid en wat er nu van je gevraagd wordt.
Sta met bovenstaand overzicht eens stil bij de vraag in hoeverre jij in contact staat met de leefwereld: die van jezelf en de persoon die je ondersteunt.
Praktijkvoorbeeld
Een voorbeeld over het belang van een relationele houding van een begeleider:
Een vrouw met een WIA-uitkering die vanuit de Wmo een elektrische fiets heeft gekregen om naar haar werk te kunnen gaan, zoekt hulp en een vergoeding voor het maken van haar fiets nu deze kapot is gegaan. Vanuit de Wmo-helpdesk wordt gesteld dat ze dit uit eigen budget had moeten betalen. Doordat de stagebegeleider de zaak vanuit het perspectief van mevrouw aankaart, wordt ook door de Wmo-desk besloten dat een kleine obstakel de participatie van de vrouw niet substantieel in de weg mag zitten.
Om de volledige casus te lezen, of om vergelijkbare casussen in te zien, klik hier
Van rationeel werken naar relationeel werken kan je ondersteunen op weg naar maatwerk. Het overzicht kan je helpen om zelf en samen met collega’s te onderzoeken welke stappen hier nog in gezet kunnen worden.