beleid maken met de praktijk

De verbinding tussen beleid en praktijk is ontzettend belangrijk. Hoe zorgen we dat beleid voortkomt uit de praktijk, en niet op de tekentafel bedacht wordt?

jij bezit de kennis

Elke dag dat je werkt vergaar je meer kennis. Niet alleen over klanten, cliënten, deelnemers, maar ook over ‘het systeem’. Hiermee bedoelen we het systeem van regeltjes, regelingen, afspraken en uitgangspunten die jou soms wel en soms niet kunnen beperken in het uitvoeren van maatwerk. Jij weet daardoor natuurlijk als geen ander welke kaders, maar ook welke vrijheden je nodig hebt.

En degene die je ondersteunt heeft ervaringskennis; iemand die met het nodige vallen en opstaan de stappen naar participatie heeft gezet of aan het zetten is. Zij weten als geen ander hoe het is om hulp nodig te hebben, en wat hen geholpen of juist tegengewerkt heeft in de weg naar participatie.

Samen vormen jullie de praktijk: jullie zijn niet alleen degenen waar het beleid om draait, maar jullie zijn vooral ook een onuitputtelijke bron van kennis.

geef zelf invulling

Voor klantgerichte ondersteuning zou juist deze praktijkkennis de basis van het beleid moeten zijn. Alleen dan spelen de regels in op wat er nodig is voor professionals en klanten om tot persoonsgerichte participatiestappen te komen. Maar in plaats van het delen van hun eigen inzichten, kijken organisaties en hun participatieprofessionals dikwijls nog vragend naar boven als het gaat om regels en beleid.

Aan de andere kant hebben beleidsmakers ook moeite om vanuit hun kantoor in contact te staan met praktijkprofessionals, zo stelt deskundige Hans Bosselaar in het online blad Sociale Vraagstukken; deze afstand kan participatiestappen behoorlijk in de weg zitten. Door verward te raken in regeltjes en beleid en door gemis aan praktijkkennis kunnen beleidsmakers soms voorbij gaan aan het doel.

Doelverschuiving noemt Engbersen (2009) dit in zijn boek over de fatale remedies in beleid. Vooral nu het beleid in transitie is, is het van belang hier waakzaam over te zijn. Jouw input, samen met die van ervaringsdeskundigen, kan ervoor zorgen beleidsmakers weer terug naar het doel te brengen, namelijk: participatie. Hoe dit doel dan het beste bereikt wordt, ligt ook in de kennis van de praktijkprofessionals: door ervaringen, ‘best practices’ en obstakels te delen. Zo sluit beleid aan op de praktijk.

Wat kan je doen als professional?

Hopelijk geven bovenstaande inzichten je de motivatie om het belang van jouw praktijkkennis te erkennen en jouw positie als bron van informatie ook actief te willen innemen. Maar hoe kijk je minder naar boven en durf je in de praktijk ruimte in te nemen om jouw kennis in te zetten en te delen?

Hoewel het soms nog niet zo lijkt, hebben de veranderingen in het sociale beleid er juist voor gezorgd dat je als professional meer ruimte kan innemen. Maatwerk is namelijk niet mogelijk wanneer voor iedereen precies dezelfde regels geldt. Op deze site vind je de tools om deze ruimte te kunnen ontdekken.

ken je netwerk

Het delen van je kennis lijkt misschien wat moeilijker, omdat je hier ook het luisterend oor van de beleidsmaker voor nodig hebt. Een mooie stap hierin is het in kaart brengen van je netwerk; ken je misschien al mensen die dichter bij de schrijftafel staan en naar je ideeën willen luisteren of je in contact willen brengen met de juiste persoon? Kom eens naar één van de bijeenkomsten zie het kennisnetwerk van de Omslag. Zij vormen de brug tussen praktijk en beleid als het gaat om participatie, en kunnen jouw kennis en input dus goed gebruiken!

Maatwerk vraagt om beleid dat gevormd wordt door de praktijk, en niet andersom. Doordat jij volop in de praktijk bezig bent, is het dus ontzettend waardevol om jouw kennis en inzichten te delen. Neem dus je ruimte in: aan de schrijftafel, maar vooral ook in het veld.